7 ноября 2023 — Արամ Առուշանյանի բլոգ

Իմ զարմիկ Առաքը մեկուկես տարով փոքր էր ինձանից, կլորադեմ, թուխ, արտակարգ բարեկիրթ: Եվ դա շինծու չէր, բարեկրթությունը նրա մոտ նույնքան բնական էր, որքան ինձ մոտ անբարեկրթությունը: Դպրոցում, այնտեղ, ուր Առաքը հեշտությամբ դուրս էր գալիս ամենադժվարին դրությունից սիրալիր ժպիտի օգնությամբ, որը մերկացնում էր նրա վերևի նոսր ատամները և հալեցնում մեր ուսուցչուհի միսս Դաֆնիի քար սիրտը, ես հակառակը, հայտնվում էի ուղղակի դեպքերի կենտրոնում և աղմկալից եռանդով ապացուցում, որ մեղավոր է միսս Դաֆնին կամ մի ուրիշը, միայն ոչ ես, և պատրաստ էի հասնել նույնիսկ գերագույն դատարան, միայն թե ապացուցեմ իմ անմեղությունը:

Սովորաբար ինձ ճամփում էին տնօրենի մոտ: Երբեմն ես ծեծ էի ուտում մեր տնօրեն միստր Դերրինգրի հետ վեճի բռնվելու համար, որն, իբրև վիճաբանող, անպետքի մեկն էր: Հենց որ ես նրան դեմ էի անում պատին, նա իսկույն գոտին էր ձեռքն առնում:
Առաքն այդպես չէր, նրա մտքով իսկ չէր անցնում պայքարել հանուն արդարության: Ոչ խելքով, ոչ աշխուժությամբ նա ինձ չէր հասնի, բայց սովորում էր ինձ հետ միևնույն դասարանում, չնայած մեկուկես տարով փոքր էր ինձանից: Այդ այնքան էլ վատ չէր լինի, եթե մենք հինգերորդ դասարանցի լինեինք: Ուսուցիչների հետ վեճերը ես սովորաբար շահում էի, բայց փոխանակ ուրախությամբ ինձանից ազատվելու, նրանք հրաժարվում էին վեցերորդ դասարան փոխադրել` երևի հուսալով վեճը երկրորդ տարեցուց շահել և այդպիսով հաշիվները մաքրել ինձ հետ: Ահա թե ինչու այնպես էր ստացվել, որ հինգերորդ դասարանում ամենատարիքավոր աշակերտը ես էի:
   Մի անգամ միսս Դաֆնին փորձեց ամբողջ աշխարհին ապացուցել, որ գրատախտակի վրա գրված ոտանավորի հեղինակը ես եմ: Ոտանավորի մեջ ասվում էր, որ միսս Դաֆնին սիրահարված է միստր Դերրինգրին և, որ նա սարսափելի սֆաթ ունի: Բայց ոտանավորի հեղինակը ոչ թե ես էի, այլ իմ զարմիկ Առաքը: Եթե ես ոտանավոր գրելու լինեի, կգրեի ավելի արժանավոր բաների և ոչ թե միսս Դաֆնիի մասին: Սակայն միսս Դաֆնին, առանց անունը տալու, բայց քանոնը ձեռքին կանգնեց իմ նստարանի մոտ ու ասաց.
-Ես մտադիր եմ պարզել, թե ով է այդ խայտառակությունը կատարել, և կհասնեմ այն բանին, որ այդ տղան կպատժվի:
— Տղան,- ասացի ես;- Իսկ ի՞նչ գիտեք, որ դա տղա է և ոչ թե աղջիկ:
Միսս Դաֆնին քանոնը շրխկացրեց իմ աջ ձեռքի մատներին: Ես վեր թռա տեղիցս և ասացի.
-Դուք իրավունք չունեք խփել իմ մատներին: Ես կգանգատվեմ:
-Նստիր,- ասաց միսս Դաֆնին:
Ես նստեցի: Նա բռնեց իմ աջ ականջից, որը վաղուց էր կորցրել իր ձևը, քանի որ միսս Դաֆնին և մյուս ուսուցիչները շարունակ քաշում էին:
Ես նստեցի տեղս և կամացուկ, համարյա անլսելի ձայնով ասացի.
-Դուք դեռ կլսեք իմ մասին;
— Լեզուդ քեզ պահիր,- ասաց միսս Դաֆնին:
Չնայած սարսափելի չարացած էի այդ բոլորից, բայց և այնպես լեզուս դուրս գցեցի ու բռնեցի մատներով: Ճապոնացի, մեքսիկացի, հայ, հույն, իտալացի, պորտուգալացի և սովորական ամերիկացի փոքրիկ տղաներն ու աղջիկները, որոնք ամեն անգամվա պես սպասում էին ներկայացման, սկսեցին քրքջալ: Միսս Դաֆնին քանոնը բարձրացրեց ու պատահաբար դիպավ իմ քթին; Դա խիստ վիրավորական էր, մանավանդ այն պատճառով, որ այն ժամանակ, ինչպես և հիմա, իմ քիթը հիմնավոր քիթ էր: Քանոնը դեմ չէր առնի փոքր քթին, և ես միսս Դաֆնիի շարժումն ընդունեցի իբրև նուրբ ակնարկ իմ քթի չափերի մասին:
Ծեծված մատներով բռնեցի վիրավոր քիթս ու նորից վեր ցատկեցի;
-Դուք ինքներդ ասացիք, որ լեզուս ինձ պահեմ,- ասացի ես և սկսեցի պնդել, որ ոչ մի վատ բան չեմ արել, ճշտությամբ կատարել եմ նրա հրամանը, ուստի անմեղ եմ և անտեղի ծեծ կերա:
-Դե, դե, եռանդդ չափավորիր,-ասաց միսս Դաֆնին:- Ես այլևս չեմ ուզում տանել քո հիմարությունները: Քեզ կարգին պահիր:
Ես ձեռքս իջեցրի քթիցս և սկսեցի ինձ կարգին պահել: Ես ժպտացի նրան այնպիսի մի ձևով, ասես կարմիր խնձոր էի մատուցում: Իմ հանդիսատեսները ծիծաղից ոռնում էին, իսկ միսս Դաֆնին քանոնը ցած գցեց, նետվեց դեպի ինձ, նստարանին դիպչելով` սայթաքեց ընկավ, վեր թռավ տեղից ու սկսեց հետապնդել ինձ սենյակով մեկ:
«Էլի նույնը,-ասում էի ինքս ինձ` միսս Դաֆնիից ճողոպրելով մեկ ձախ, մեկ աջ:- Էլի հիմար պատմության մեջ ընկա, որն անպայման կվերջանա սպանությամբ, իսկ իմ զարմիկ Առաքը, որն այս ամենի մեղավորն է, ինքն իր համար նստել ու քթի տակ ծիծաղում է: Արդարություն չկա աշխարհում»:
  Երբ վերջապես միսս Դաֆնին բռնեց ինձ, ավելի ճիշտ , երբ ես թույլ տվեցի ինձ բռնել, որովհետև չէի ուզում ավելի մեծ պատիժ ստանալ միստր Դերրինգրից, իսկական տուրուդմփոց բարձրացավ: Միսս Դաֆնին փորձում էր աչքերս հանել, պոկել ականջներս, մատներս ու ձեռքերս, իսկ ես ջանում էի համոզել, որ նա պետք է որ մեղմ լինի, քնքուշ ու կանացի:
   Երբ նրա փուքը նստեց, ես վերադարձա իմ տեղը, և նորից խոսք բացվեց գլխավոր հանցագործության մասին. ո՞վ է գրատախտակի սիրային ոտանավորի հեղինակը:
   Միսս Դաֆնին կարգի գցեց մազերն ու շորերը, շունչը ետ բերեց, պահանջեց լռել և, մի քանի ակնթարթ լռությունից հետո, երբ լսելի էր պատի ժամացույցի թիկ-թակը, նորից խոսեց.
-Ես բոլորին հերթով կհարցնեմ` դու՞ ես այդ խայտառակ ոտանավորը գրել գրատախտակին: Հուսով եմ, որ կլսեմ ճշմարտությունը: Եթե ստեք, միևնույն է, ես կգտնեմ հանցավորին, և նա ավելի խիստ կպատժվի:
   Նա սկսեց հերթով հարցնել բոլոր տղաներին ու աղջիկներին, թե արդյոք նրանք չե՞ն գրել այդ ոտանավորը, և, իհարկե, բոլորը պատասխանեցին, որ ոչ: Նա հարցրեց իմ զարմիկ Առաքին, ու սա էլ ասաց, որ ոչ: Հետո ինձ հարցրեց, ես էլ պատասխանեցի ոչ, և դա ճիշտ էր:
— Գնա տնօրենի մոտ,- ասաց նա;- Ստախո՛ս:
-Ես ոչ մի ոտանավոր չեմ գրել գրատախտակին,- ասացի ես:- Եվ բոլորովին էլ ստախոս չեմ:
Միստր Դերրինգրը այնքան էլ հիացմունքով չդիմավորեց ինձ: Երկու րոպե հետո դասարանից հայտնվեց Սուզի Կոկոմոտոն` միսս Դաֆնիի զեկույցով, ուր նկարագրված էր իմ չարագործությունը: Եվ ոչ միայն նկարագրված, այլև մեջբերում էր արված: Միստր Դերրինգրը կարդաց զեկույցը, դեմքը ծռմռեց, ժպտաց, շրխկացրեց տաբատակալները, հազաց ու ասաց.
-Ինչու՞ ես գրել այս ոտանավորը:
— Չեմ գրել,- ասացի ես:
-Անշուշտ, դու կասես, որ չես գրել, բայց և այնպես ինչու ես արել այդ բանը;
-Չեմ արել:
-Մի՛ համառիր,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Գիտես, որ չարժե այսպիսի գրգռիչ լուրեր տարածել: Ո՞րտեղից հնարեցիր, թե միսս Դաֆնին սիրահարված է ինձ:
-Իսկ նա իսկապե՞ս սիրահարված է,- ասացի ես:
-Դե, այստեղ այդպես է ասվում,- ասաց միստր Դերրիգրը:- Ինչի՞ց ես այդպիսի տպավորություն ստացել: Գուցե նկատե՞լ ես, որ նա ինձ է նայում հիացմունքով կամ մի ուրիշ կերպ:
-Ես բոլորովին էլ չեմ նկատել, թե նա ինչ կերպ է նայում ձեզ,- ասացի ես:- Գուցե ինքնե՞րդ եք սիրահարվել նրան:
-Սրա վրա մտածել է պետք,- ասաց միստր Դերրինգրը:-Ընդհանուր առմամբ ոտանավորը վատը չէ: Միայն թե մի բան… Դու իսկապե՞ս գտնում ես, որ միսս Դաֆնին տգեղ է;
-Ոտանավորը ես չեմ գրել,- ասացի:- Ընդհանրապես ես այդպես չեմ գրում:
-Ուզում ես ասել, թե գրատախտակին քո ձեռագիրը չէ՞ր:
-Այո, բացի դրանից, ես այդպիսի ոտանավորներ չեմ գրում:
-Բայց հո ընդհանրապես ոտանավորներ գրում ես:
-Ընդհանրապես գրում եմ, միայն` ոչ դրա նման:
-Այդպիսի լուրեր տարածել,-շարունակեց միստր Դերրինգրը:-Հուսով եմ` գիտես, թե դա ինչ է նշանակում:
-Ես միայն մի բան գիտեմ,-ասացի,- այդ ոտանավորը ես չեմ գրել;
-Ինչ վերաբերում է ինձ,- ասաց միստր Դերրինգրը,- ապա ես գտնում եմ, որ միսս Դաֆնին բնավ այնքան էլ տգեղ չէ: Ընդհակառակը, կարելի է ասել` հրապուրիչ է:
-Դե, ուրեմն, հիանալի է,- ասացի ես: -Իմ ուզածը միայն այն է, որ ուրիշի մեղքերը ես չքավեմ:
-Բայց և այնպես այս ոտանավորի հեղինակը կարող էիր դու լինել,- ասաց միստր Դերրինգրը:
— Ո՛չ այդ ոտանավորի, -ասացի ես:- Ես կարող էի գրել միայն լավը:
— Ի՞նչ ես հասկանում ասելով ` լավը,- հարցրեց միստր Դերրինգրը: — Սրանից գեղեցի՞կը: Թե՞ … վիրավորականը:
— Իհարկե, գեղեցիկը, -ասացի ես:- Միայն ոչ ձեր միսս Դաֆնիի մասին:
— Ահա թե ի՜նչ,-ասաց միստր Դերրինգրը: — Ես պատրաստ էի կասկածելու, թե արդյոք դու՞ ես այս ոտանավորի հեղինակը, բայց այժմ ինքդ համոզեցիր ինձ: Ոտանավորը դու ես գրել: Ուստի ես պետք է քեզ պատժեմ:
Ես վեր թռա և սկսեցի վիճել:
-Դուք ուզում եք ծեծել ինձ չարած բանի համար: Լա՜վ, դեռ կլսեք իմ մասին:
Նա ծեծեց ինձ, և ամբողջ դպրոցում լսեցին իմ ձայնը: Ես կաղին տալով վերադարձա դասարան:
Գրատախտակի վրայից ոտանավորը ջնջված էր: Ամեն ինչ այնպես էր, ինչպես հարկն է: Հանցավորն արժանի պատիժ էր ստացել, ոտանավորը ոչնչացված էր, հինգերորդ դասարանում կարգը` վերականգնված:
Իմ զարմիկ Առաքը նստել էր սուսիկ- փուսիկ, զմայլված` Ալիս Բովարդի սև խոպոպներով:
Հենց որ ընդմիջումն սկսվեց, ես նրան ցած գլորեցի ու հեծա վրան:
-Քո պատճառով ես ծեծ կերա,- ասացի,- այնպես որ մեկ էլ դրա նման բաներ չգրես:
Սակայն մյուս օրն առավոտյան գրատախտակի վրա հայտնվել էր մի նոր ոտանավոր` գրված, անշուշտ, իմ զարմիկ Առաքի ձեռքով և, անկասկած, նրա ոճով, իսկ միսս Դաֆնին նորից պատրաստվում էր մերկացնել և պատժել հանցագործին: Երբ ես դասարան մտա, տեսա ոտանավորն ու հասկացա, թե բանն ինչ է, խիստ վրդովվեցի: Առաքն արդեն չափ ու սահման անցել էր: Սկսեցի հայերեն հայհոյել նրան, բայց նա իրեն լրիվ խուլի տեղ էր դրել, ու միսս Դաֆնին էլ ենթադրեց, թե իմ խոսքը իրեն է վերաբերում:
— Ահա թե ի՜նչ,- ասաց նա, -եթե ասելիք ունես, խոսիր բոլորին հասկանալի լեզվով;
— Միայն մի բան ունեմ ասելու, որ այդ ոտանավորը ես չեմ գրել, ոչ էլ երեկվանը; Եթե նորից գլխացավանքի մեջ ընկնեմ ոտանավորի պատճառով, ինչ-որ մեկը դեռ կլսի իմ մասին:
-Նստի՛ր,- ասաց միսս Դաֆնին:
Ներկա-բացակայից հետո միսս Դաֆնին մի ամբողջ թերթ թուղթ գրոտեց` մտցնելով այնտեղ նոր ոտանավորը, և կարգադրեց ինձ ուղերձը տանել տնօրենին:
-Ինչու՞ պիտի ես տանեմ,- ասացի ես: — Ես ոչ մի ոտանավոր չեմ գրել:
-Արա` ինչ քեզ ասված է,- հրամայեց միսս Դաֆնին:
Ես մոտեցա նրա սեղանին ու ձեռքս պարզեցի գրությունը վերցնելու: Միսս Դաֆնին քանոնով խփեց ձեռքիս: Ես ետ ցատկեցի ու գոռացի.
-Ես ձեր սիրային նամակների փոստատարը չեմ:
Իհարկե, չափն անցա: Միսս Դաֆնին այլևս չդիմացավ ու նետվեց իմ կողմը: Ես այնքան էի չարացած, որ դարձա ու նետվեցի Առաքի վրա: Նա ձևացավ անմեղ զոհ և ասես նույնիսկ չդիմադրեց, բայց այնքան ճարպիկն էր, որ բոլորովին անվնաս դուրս պրծավ, մինչդեռ ես ամբողջ հասակով փռվեցի հատակին: Հենց այդտեղ էլ միսս Դաֆնին վրա հասավ: Հաղթանակը նրանն էր: Երբ ես ներկայացա տնօրենին, երեսս ու ձեռքերս ամբողջովին ծածկված էին կապտուկներով ու ճանկռվածքներով, իսկ միսս Դաֆնիի սիրային նամակը ճմռթված էր ու տեղ-տեղ պատռված:
-Ինչու՞ ես այսպես ուշացումով երևում,- ասաց միստր Դերրինգրը: — Դե, գրությունը տուր այստեղ: Տեսնենք` այս անգամ ինչ օյին ես սարքել:
Նա վերցրեց գրությունը, հարթեց սեղանի վրա և սկսեցի ուշադիր կարդալ: Կարդաց մի քանի անգամ: Նա շատ գոհ էր, և, որքան կարող էի դատել, սիրահարված: Նա լայն ժպիտը դեմքին շրջվեց իմ կողմը և պատրաստվում էր հանդիմանություններ տեղալ իմ գլխին, որ ես միսս Դաֆնիին այլանդակ էի համարում:
-Ոտանավորը ես չեմ գրել,- շտապով ասացի ես:- Երեկվանը` նույնպես: Ես ձեզանից ոչինչ չեմ ուզում, միայն թե քիչ ու միչ կրթություն: Որպեսզի ապրեմ և թույլ տամ` ուրիշներն էլ ապրեն:
-Լավ, լավ,-ասաց միստր Դերրինգրը:
Նա միանգամայն գոհ էր:
-Եթե դուք սիրահարված եք նրան,- ասացի ես,- դա ձեր գործն է, իսկ ինձ հանգիստ թողեք:
-Ըստ իս, այնուամենայնիվ, դու կարող էիր միսս Դաֆնիի արտաքինի մասին ավելի սիրալիր արտահայտվել,- ասաց միստր Դերրինգրը: — Եթե դու նրան տգեղ ես համարում, ուրիշները միգուցե գտնում են, որ այդպես չէ:
Օ՜, այ թե զզվել էի այս ամենից. ինչ էլ որ ասես, ոչինչ չի ազդում:
  -Լավ,- ասացի:- Վաղը ես ավելի սիրալիր կլինեմ:
-Այդ արդեն ավելի լավ է,- ասաց միստր Դերրինգրը: — Իսկ հիմա ես քեզ պիտի պատժեմ:
Նա ձեռքը տարավ դեպի գրասեղանի ներքևի դարակը, ուր դրված էր լինում գոտին:
-Այդ չեղավ,- ասացի:- Եթե դուք ինձ պատժեք, ես ավելի սիրալիր չեմ լինի::
— Հապա ի՞նչ անենք այսօրվա ոտանավորը,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Դրա համար է, որ պիտի պատժեմ քեզ: Դե, իսկ վաղը կտեսնենք:
-Ոչ, սըր,- ասացի:- Ոչ մի պատիժ:
— Դե լավ,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Միայն տես, հա, ավելի սիրալիր եղիր:
— Կաշխատեմ,- ասացի ես:- Հիմա կարելի՞ է գնալ:
-Այո,- ասաց նա:- Կարծում եմ` կարելի է:
Ես դիմեցի դեպի ելքը:
— Մի րոպե սպասիր,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Եթե դու չբղավես, ամեն մեկը գլխի կընկնի, որ այստեղ գործը կարգին չէ: Ետ արի ու բղավիր ինչպես հարկն է, հետո գնա, խնդրեմ:
-Բղավե՞մ,- ասացի:- Ինչպե՞ս կարող եմ բղավել, երբ ինձ ձեռք չեն տալիս:
— Կարող ես,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Պարզապես գոռա, իբրև թե ցավից:
— Դժվար թե կարողանամ,- ասացի ես:
— Ես գոտիով կխփեմ ահա այս աթոռին, իսկ դու գոռա,- ասաց միստր Դերրինգրը: -Տասը անգամ իրար ետևից:
-Կարծում եք`կստացվի՞,- ասացի ես:
-Իհարկե, կստացվի,- ասաց նա:- Դե, շուտ:
Միստր Դերրինգրն սկսեց գոտիով հարվածել աթոռին, իսկ ես աշխատում էի գոռալ, ինչպես նախորդ օրը, բայց այնքան էլ բնական չէր ստացվում: Ձայնս ինչ-որ կեղծ էր դուրս գալիս:
Մենք տարված էինք այդ արարողությամբ, երբ իր սեփական անձով առանձնասենյակ մտավ միսս Դաֆնին: Աղմուկի պատճառով մենք ուշացմամբ նկատեցինք նրան:
Տասներորդ հարվածի վրա ես շուռ եկա դեպի միստր Դերրինգրը և ասացի,- կացեք, արդեն տասը լրացավ:
Հենց այդտեղ էլ ես տեսա միսս Դաֆնիին: Նա կանգնել էր շշմած, բերանը բաց:
— Մի քիչ էլ, տղաս,- ասաց միստր Դերրինգրը:- Որպեսզի հաշիվը լրիվ լինի:
Ես չհասցրի նրան նախազգուշացնել, որ միսս Դաֆնին սենյակում է, և նա նորից սկսեց ձաղկել աթոռը, իսկ ես առաջվա պես գոռում էի:
Սա արդեն պարզապես խենթություն էր:
Միսս Դաֆնին հազաց, միստր Դերրինգրը շուռ եկավ ու նկատեց նրան` իր սիրեցյալին:
Միսս Դաֆնին լուռ էր: Նրա լեզուն կապ էր ընկել: Միստր Դերրինգրը ժպտաց: Նա խիստ շփոթված էր և սկսեց աննպատակ թափահարել գոտին:
-Պատժում եմ տղային,- ասաց նա:
-Հասկանալի է,- ասաց միսս Դաֆնին:
Բայց դա բնավ էլ հասկանալի չէր նրան:
-Ես չեմ կարող անպատկառներին հանդուրժել մեր դպրոցում,- ասաց միստր Դերրինգրը:
Նա խենթորեն սիրահարված էր միսս Դաֆնիին: Գոտին թափահարելով` նա ճիգ էր գործադրում թեկուզ որևէ կերպ իրեն բարձրացնել սիրեցյալի աչքում: Սակայն միսս Դաֆնին բոլորովին չգնահատեց այդ ձևի պատիժը, երբ տղայի փոխարեն ձաղկում են աթոռը, իսկ այդ միջոցին տղան գոռում է: Նշանակում է` նրանք երկուսով էլ` և՛ տղամարդը, և՛ տղան, պարզապես ծաղրուծանակում են արդարությունն էլ, անձնվեր սերն էլ: Նա խիստ թունավոր մի հայացք նետեց տնօրենի վրա:
-Օ՜,-ասաց միստր Դերրինգրը,- ուզում եք ասել, թե ես թակում էի աթոռը: Բա՜յց մենք միայն փորձում էինք: Ճի՞շտ է, տղաս:
-Ոչ, ճիշտ չէ,-ասացի ես:
Միսս Դաֆնին գազազած շուռ եկավ ու անհետացավ, իսկ միստր Դերրինգրը նստեց աթոռին:
-Տես, թե ինչ արիր,- ասաց նա:
-Հապա ո՜նց,- ասացի ես,- եթե դուք մտադիր եք նրա հետ սիրաբանել` խնդրեմ, բայց ինձ մի խառնեք այդ գործին:
-Է՛հ,- ասաց միստր Դերրինգրը,- ինչ-որ է…
Նա ընկճված էր ու տխուր:
-Լավ,- ասաց նա,- գնա դասարան:
— Միայն ուզում եմ` իմանաք, որ այդ ոտանավորները ես չեմ գրել,- ասացի ես:
-Դա ինչ նշանակություն ունի,- ասաց միստր Դերրինգրը:
-Կարծում էի`թերևս ձեզ կհետաքրքրեր:
— Միևնույն է, շատ ուշ է,- ասաց նա:- Այժմ այլևս նա ինձանով չի հիանա:
— Իսկ ինչու՞ դուք ինքներդ ոտանավոր չգրեք նրան,- ասացի ես:
-Ես ոտանավոր գրել չգիտեմ,- ասաց միստր Դերրինգրը:
— Այդ դեպքում փորձեցեք մի ուրիշ ձևով,- ասացի:
Երբ դասարան վերադարձա, միսս Դաֆնին խիստ քաղաքավարի էր ինձ հետ: Ես էլ` նրա հետ: Նա գիտեր, որ ես ամեն ինչ գիտեմ և հասկանում էր, որ ինձ հետ կատակ անել չի կարելի. չէ որ ես կարող էի խափանել նրա սիրախաղը, կամ այնպես անել, որ ամուսնանար տնօրենի հետ: Ահա թե ինչու նա խիստ բարեհաճ էր իմ նկատմամբ:
Երկու շաբաթ անց պարապմունքները վերջացան, իսկ արձակուրդներից հետո միսս Դաֆնին այլևս չերևաց մեր դպրոցում: Կամ այն է` միստր Դերրինգրը ոտանավորներ չէր գրել նրան, իսկ եթե գրել էր, ապա վատերը, կամ այն է` չէր ասել, որ սիրում է նրան, իսկ եթե ասել էր, ապա միսս Դաֆնին անտարբեր էր գտնվել, կամ թերևս միստր Դերրինգրը առաջարկություն էր արել, իսկ նա մերժել էր, որովհետև ես ամեն ինչ գիտեի, և ապա տեղափոխվել էր մի ուրիշ դպրոց, որպեսզի բուժեր իր խորտակված սիրտը:
Դրա նման մի բան: