Թեմա՝ Բուրգ
Հին աշխարհի յոթ հրաշալիքներից են Եգիպտական բուրգերը:
Բուրգերի հաճախ ենք հանդիպում նաև հայկական ճարտարապետական կոթողներում:
Մասնավորապես, եկեղեցիներից շատերի գմբեթներն ունեն բուրգի տեսք:
Բուրգն այն բազմանիստն է, որի նիստերից մեկը բազմանկյուն է, իսկ մյուս բոլոր նիստերն ընդհանուր գագաթով եռանկյուններ են:
Բազմանկյունը կոչվում է բուրգի հիմք, եռանկյունները՝ կողմնային նիստեր ,իսկ եռանկյունների ընդհանուր գագաթը՝ բուրգի գագաթ։ Բուրգի գագաթը հիմքի բազմանկյան գագաթներին միացնող հատվածները կոչվում են կողմնային կողեր, իսկ գագաթի հանդիպակաց կողմերը՝ հիմքի կողեր։
Բուրգի գագաթից հիմքի հարթությանն իջեցված ուղղահայացը կոչվում է բուրգի բարձրություն:
Բուրգը, կախված հիմքի բազմանկյան կողմերի թվից, կոչվում է եռանկյուն բուրգ, քառանկյուն բուրգ, հնգանկյուն բուրգ և այլն։
n-անկյուն բուրգն ունի 2n կող (n-ը հիմքի կողերն են, n-ը՝ կողմնային կողերը), n+1 գագաթ և n+1 նիստ։
Բուրգը նշանակելու համար սկզբում գրվում է գագաթի տառը, այնուհետև՝ հիմքի բազմանկյան գագաթների տառերը։
Հարցեր և առաջադրանքներ։
1.Ո՞ր մարմինն է կոչվում բուրգ։
Բուրգն այն բազմանիստն է, որի նիստերից մեկը բազմանկյուն է, իսկ մյուս բոլոր նիստերն ընդհանուր գագաթով եռանկյուններ են:
2.GEOGEBRA ծրագրով գծիր բուրգ։
3.Ո՞ր նիստերն են կոչվում հիմքեր, կողմնային նիստեր:
Բազմանկյունը կոչվում է բուրգի հիմք, եռանկյունները՝ կողմնային նիստեր:
4․Գտեք վեցանկյան բուրգի կողերի, գագաթների, նիստերի քանակը,
GEOGEBRA ծրագրով գծեք վեցանկյուն բուրգ:
5․Կարո՞ղ է բուրգի կողերի թիվը լինել՝
ա) 13 — ոչ, 2-ի չի բաժանվում, բ) 16 — այո, 2-ի բաժանվում է, գ) 19 — ոչ, 2-ի չի բաժանվում։ Պատասխանը հիմնավորել։
6․Կարո՞ղ է լինել այնպիսի բուրգ, որն ունի ՝
ա) 9 նիստ — այո, 2-ի բաժանվում է, բ) 9 կող — ոչ 2-ի չի բաժանվում։ Պատասխանը հիմնավորել։
7․ Ինչպե՞ս է կոչվում այն բուրգը, եթե այն ունի
ա) 13 նիստ — 12 անկյուն բուրգ, բ) 10 գագաթ — 9 անկյուն բուրգ, գ) 12 կող — 6 անկյուն բուրգ։
8․Քառանկյուն բուրգի հիմքը 64 սմ պարագծով քառակուսի է,իսկ կողմնային նիստերըհավասարակողմ եռանկյուններ են։ Գտեք բուրգի կողմնային կողերը։
հիմք + ընդհանուր կողերի գումար
64սմ + 64սմ = 128սմ
Արամ Առուշանյանի բլոգ 