Рубрика: Հայոց լեզու 8

Գործնական աշխատանք, 8-րդ դասարան, 16.10-20.10

1. Կետերի փոխարեն գրիր համապատասխան տառը, երկհնչյունը և կրկնակ բաղաձայնը:
Օլիմպոսը, որտեղ անցկացվում էին օլիմպիական խաղերը, հին հույների գլխավոր սրբավայրերից մեկն էր: Յուրաքանչյուր չորս տարին մեկ տասնյակ հազարավոր ուղտագնաց էր հավաքվում այնտեղ: Եվ գալիս էին ոչ միայն Հունաստանի բնակիչները: Ողջ գարունն ու ամառը դեպի Օլիմպոս էին լողում նավեր նաև Իտալիայից, Սիցիլիայից, Փոքր Ասիայի ափամերձ քաղաքներից, էգեյան ծովի կղզիներից:

Օլիմպոսի գլխավոր սրբությունը գերագույն աստծո` Զևսի տաճարն էր: Տաճարի խորքում խոյանում էր Զևսի վիթխարի արյանը` փառաբանված որպես հին աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը: Հունաստանում դժբախտ էին համարում այն մարդուն, որը չէր տեսել Ֆիդիասի այդ հանճարեղ ստեղծագործությունը:

«Մարդկանց և աստվածների թագավոր» Զևսը նստած էր հոյակապ ու ճոխ զարդարված գահին: Նրա մարմնի վերին մասը մերկ էր, ներքևի մասը` փաթաթված թանկարժեք թիկնոցով: Զևսը մի ձեռքում պահում էր Նիկե աստվածուհու արձանը, մյուսում` գավազանը, որը պսակված էր նրա սրբազան թռչունի` արծվի պատկերով: Ձիթենու ճյուղերից պսակը զարդարում էր աստծո գլուխը:

Զևսի հսկայական արձանի վրա Ֆիդիասի հետ աշխատող աշակերտներին սարսափեցնում էին արանի ահռելի չափերը: Արձանը տաճարի ներքին տարածության մեկ երրորդն էր զբաղեցնում: Գահին նստած Զևսի գլուխը համարյա կպչում էր առաստաղին:
Նրա հաուստը, գլխի պսակն ու ժապավենները, ձեռքի Նիկեի հաուստն ու հաղթական պսակը պայծառ, շողշողացող ոսկուց էին: Զևսի գլուխն ու մարմինը, Նիկեի ամբողջ կերպարանքը փղոսկրից էին: Փղոսկրի ջերմ, դեղնավարդագույն երանգը Զևսի պատկերին զարմանալի կենդանություն էր տալիս:
Զեսի պատկերը դիտողի համար տպավորիչ էր ոչ միայն իր վեհությամբ: Դեմքին մի արտասովոր հմայք կար` խաղաղության, անհուն իմաստնության ու բարության զգացում: Եվ միևնույն ժամանակ աստվածային հզորություն էր դրոշմված նրա ողջ կերպարի վրա: Ում հաջողվել էր տեսնել Ֆիդիասի Զևսին, պնդում էր, որ ինքը ոչ թե արյան, այլ իսկական աստվածությունն է տեսել:

2. .Լրացրու’ բաց թողնված տառերը,  երկհնչյունները, կրկնակ բաղաձայնները:

Վարձու, կարգապահ,  բարձրություն, անջրդի,  տախտակ, բացօթյա, անդորրություն,  անդրավարտիք, սիգապանծ,  խորդուբորդ,  կմախք,  կցկտուր,  ճեպընթաց, դժոխք:

3. Կազմի’ր   6 բառ`   սյունակներից    ընտրելով  մեկական  արմատ.
երաշտ                հունձ — խոտհունձ:
խոտ                    բաժին — մասնաբաժին:
մաս              դիմակ — խոժոռադեմ:
խոժոռ                հավ — երաժտահավ:
մրջյուն              խցիկ — բեռախցիկ:
բեռ                     բույն — մրջնաբույն:

4..Յուրաքանչյուր   սյունակից   ընտրելով մեկական  նախածանց  և արմատ` կազմի’ր  6  նախածանցավոր   բառ.

ենթ         գիծ — վերադարձ:

նախ       դարձյալ — նախագիծ:

հար        սպա — ենթասպահ:

արտ       տևել — հարատև:

վեր         միշտ — արմիշտ:

առ          սահման — արտասահման:

5.. Յուրաքանչյուր սյունակից  ընտրելով մեկական վերջածանց և արմատ` կազմի’ր  6 վերջածանցավոր բառ.                  .

ծակոտել       ուք — տերություն:

խաչագող               ան — կթան:

կալվածատեր         ոն — գողոն:

քսայուղ                  յալ —  հավելյալ:

հավելավճար         կեն — ծակոտկեն:

կովկիթ                   ություն — քսուք:

6. Տրված  զույգ  բառերից  ընտրի’ր  մեկական  արմատ  և  կազմի’ր   մեկական  բարդ  բառ:

Տեսականի —  այլատարր — այլատեսակ:

ապաշնորհ  —  մեծահոգի — մեծաշնորհ:

գահակալ — բարձրաբերձ — բարձրագահ:

սյունազարդ — հիմնավոր — հիմնասյուն:

արշավախումբ —  հաղթական — հաղթարշավ:

պատվարժան — ինքնամեծար — մեծապատիվ:

7. Կազմի’ր   մեկական բարդ բառ`  վերջին  բաղադրիչ  դարձնելով  տրված  բառերի  առաջին  արմատները:

Ցավատանջ —

որակազրկում —

մտավախություն —

հոգատար —

տեսագրություն —

նենգամիտ —

8. Տրված բառի ուղիղ և փոխաբերական  իմաստով   կազմի’ր 2 նախադասություն:

Փափուկ
Այս մահճակալը շատ փափուկ է:
Նա ունի շատ փափուկ բնավորություն:

9. Բացատրի’ր տրված դարձվածքի իմաստը  1 բառով և կազմիր նախադասություն:

Քարը  քարին  չթողնել — ոչնցանել.
Ոչնչացնել քաղաքը:

10. Տրված բառակապակցության  ուղղակի և դարձվածքային իմաստներով կազմի’ր   2 նախադասություն:

Ափերից դուրս գալ

11. Տրված  դարձվածքով  կազմի’ր   1  նախադասություն:

Խելքը  գլուխը հավաքել

12.Կազմի’ր   նախադասություններ  հետևյալ համանունով:

Եղանակ

13. Առանձնացրու’ հոմանիշային  6 զույգ:

Մթնշաղ, անդրավարտիք, ցասում, արփի, փափագ, արգասիք, բարկություն, բաղձանք,  թախիծ,   արեգակ, երեկո, արդյունք, տաբատ,  նոխազ

14.Առանձնացրու’ հականիշային 6 զույգ.

Կարևոր, փոքրոգի, երանգավառ, համր, վեհանձն, երկրորդական, չոր, տգեղ, խոսուն, խորդուբորդ, դժգույն, տամուկ, ողորկ,  վճիտ:

15. Փակագծում  տրված բառերը տեղադրի’ր  բաց թողնված  տեղերում` ենթարկելով անհրաժեշտ   փոփոխությունների:

——      նա սիրում էր  նստել պատշգամբի   առաջ   ——   պարտեզում,      ——      անցնում  էր  մեծ առուն .այն գալիս էր ընդարձակ հովիտը շրջապատող——    և   գնում  դեպի դաշտերը:

(սար, փռել,  ամառ, որտեղ)

Որքան  մոտենում  էինք,  այնքան ավելի նշմարելի   ——   գյուղի  ——   ու այգիները,  ——   ելնող   ——  սյուները:

(երդիկ, դառնալ, ծուխ, տուն)

Լիլիթի   վեր   ——   հոգին   չէր  երկնչում  ոչ մի   —-   ,   ձգտում   էր  դեպի երկնասլաց    ——  նմանվող   ժայռերը,   տենչում  լեռների  երկնամերձ   ——   :

(սյուն, խոչընդոտ, սլանալ, բարձունք)

Рубрика: Без рубрики

Պարապմունք 14.

1.Լուծել հավասարումների համակարգերը տեղադրման եղանակով․

ա){3x+y=7
  {5x+y=13
y=7-3x
5x+7-3x=13
2x=6
x=3
y=7-3×3
y=-2

բ) {2x+y=12
    {7x+y=37
y=12-2x
7x+12-2x=37
5x=25
x=5
y=12-2×5
y=2

2. Լուծել հավասարումների համակարգերը գումարման եղանակով․

ա){x+y=9
  {-x+y=3
x+y+x-y=9+3
2x=12
x=6
y=9-6
y=3

բ) {2x+11y=15
    {10x-11y=9
2x+11y+10x-11y=15+9
12x=24
x=2
y=11: (15-2×2)
y=1

3. Լուծել հավասարումների համակարգերը քեզ հարմար եղանակով․

ա) {7x+y=82
      {y-2x=1
y=82-7x
82-7x-2x=1
9x=-81
x=-9

բ) {8y+2x=60
    {2x-21y=2
2x=2+21y
8y+2+21y=60
29y=58
y=2
2x=2+21×2
2x=44
x=22

Լուծիր խնդիրները նախապես կազմելով երկու անհայտով երկու հավասարումների  համակարգ։

4. Մի թիվը 7-ով մեծ է մյուսից։ Եթե փոքր թիվը մեծացվի 2 անգամ, իսկ մեծը՝ 6 անգամ, ապա նրանց գումարը կդառնա 50։
Գտեք այդ թվերը։

{x=7y
{2y+6x=50
6x(2y+7y)=50
12y+42y=50
54y=50
27y=25
y=27/25

 5.  Մի թիվը 10-ով փոքր է մյուսից։ Եթե փոքր թիվը մեծացվի 3 անգամ, ապա նրանց գումարը կդառնա 70։ Գտեք այդ թվերը։


6.  Երկու թվերի գումարը 21 է, իսկ տարբերությունը՝ 9։ Գտեք այդ թվերը։
{x+y=21
{x-y=9
x=21-y
21-y-y=9
2y=-12
y=-6
x=21-6
x=15

7. Մի թիվը 6-ով մեծ է մյուսից։ Այդ թվերի գումարը հավասար է 40-ի։ Գտեք այդ թվերը։ 8. Մի թիվը 15-ով փոքր է մյուսից։ Գտեք այդ թվերը, եթե նրանց գումարը 23 է։

Կարևոր։ Նախագծային աշխատանք
Նախագծային աշխատանք (պարտադիր է բոլորի համար )
Ժամկետը՝  մինչև հոկտեմբերի 20-ը։
Լավագույն աշխատանքները կներկայացվեն  կլոր սեղանին /հոկտեմբերի 20–ին/։

Թեմաները նախատեսված են 7, 8-րդ դասարանցիների համար։
Համացանցից գտնել տեղեկություններ, ուսումնասիրել ստորև նշված թեմաներից որևէ մեկը, պատրաստել ուսումնական նյութ։
ա)
«Թվաբանական նշանների առաջացումը, պատմությունը»
«Մաթեմատիկական նշանների, սիմվոլների պատմությունը»
«Երկրաչափական տերմինների ծագումը, պատմությունը»
«Մաթեմատիկական պարադոքսներ»
«0 -ի ծագումը»
«Բազմանկյուններ»
«Բացասական թվեր, առաջացումը, պատմությունը»
«Հայտնի հայ մաթեմատիկոս, աշխատանքները»
Այլ թեմա սովորողի առաջարկով։

բ) կամ
«Մաթեմատիկա» ամսագրի սպասարկում սովորողի ցանկությամբ (նամակով տեղեկացնել դասավանդողին), կատարել․

«Թարգմանական աշխատանք, խնդիրների թարգմանություն»
«Մաթեմատիկական խաղերի պատրաստում տարբեր տարիքի սովորողների համար»։